با خام‌فروشی بسیاری از محصولات انگار در حال صادرات آب هستیم
تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۰۵۰۹۹
ایسنا/خراسان رضوی خراسان رضوی از مهم‌ترین قطب‌های صنایع غذایی کشور شناخته می‌شود، به طوری که پس از نساجی، صنعت غذا بزرگترین صنعت استان محسوب می‌شود، از سویی مواد غذایی از ضروری‌ترین نیازهای انسان است و تأمین مقدار کافی، باکیفیت و ایمنی مناسب آن از دغدغه‌های اصلی جوامع از جمله کشور ماست، به همین دلیل فناوری تولید مواد غذایی به یکی از زمینه‌های مهم و پیشرفته تحقیق و پژوهش در جهان امروز تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به دلایل مذکور و با توجه به اولویت‌بندی انجام شده در جهاددانشگاهی کشور، این حوزه در دهه ۷۰ به سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی واگذار و پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاددانشگاهی در سال ۱۳۸۶ تأسیس شد. این پژوهشکده در حال حاضر از سه گروه پژوهشی «فرآوری مواد غذایی»، «کیفیت و ایمنی مواد غذایی» و «افزودنی‌های غذایی» تشکیل شده است، همچنین پژوهشکده موفق به اخذ موافقت قطعی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شده است.
فرشته حسینی، رئیس پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: یکی از اولویت‌های راهبردی کشور موضوع تأمین امنیت غذایی است و در پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی، تمرکز خود را بر کمک به ارتقای امنیت غذایی کشور قرار داده‌ایم. در واقع صنایع غذایی، بخش تکمیلی حوزه کشاورزی است که تبدیل مواد خام و فرآورده‌های اولیه کشاورزی و دامی را به مواد فرآوری‌شده و محصولات غذایی انجام می‌دهد که مورد استفاده عموم مردم قرار می‌گیرد، به همین علت یک صنعت تکمیلی و بسیار مهم است که محصولات آماده مصرف را برای طیف مختلفی از مردم فراهم می‌کند.
وی بیان کرد: صنعت غذا از ابعاد مختلفی همچون امنیت غذایی و تأمین غذا، سلامت، اشتغال، اقتصاد و ارزآوری برای حاکمیت کشور حائز اهمیت و به‌عنوان یکی از صنایع پایه‌ای در کشور ما مطرح است. یکی از چالش‌های اصلی که صنعت غذا با آن روبه‌روست، موضوع مواد اولیه است و در واقع آن چیزی که وابستگی صنعت غذا را به خارج از کشور ایجاد کرده، تأمین مواد اولیه مورد نیاز صنایع مختلف است.
رئیس پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: صنایع غذایی شامل طیف‌های وسیعی از جمله گوشت، لبنیات، پخت، آردی، روغن و... است. متاسفانه در صنعت غذایی ما، استفاده از تکنولوژی‌ها و فناوری‌های داخلی بسیار کم است و بیشتر زیرساخت‌های فناورانه که در حوزه صنعت غذا وجود دارد، وارداتی هستند و به خصوص در حوزه مواد اولیه که دارای تکنولوژی بالا هستند، صنایع محدودی وجود دارند و وابستگی بیشتر است.
تولید مواد اولیه با رویکرد دانش‌بنیان
حسینی افزود: ما برای تمرکز بر تولید مواد اولیه با رویکرد دانش‌بنیان و ایجاد دانش فنی و فناوری‌های بومی‌شده کشور در حوزه مواد اولیه که بخش کلیدی و مهمی است، از سال‌های گذشته اقداماتی را انجام داده‌ایم، اما به نظر می‌رسد بیشتر تمرکز صنعت غذایی ما بر تولید محصولات نهایی بوده است تا مواد اولیه؛ به این معنا که در بازار داخلی طیف وسیعی از محصولات با فرمولاسیون مختلف مانند خارج از کشور دیده می‌شود، اما در حوزه مواد اولیه کمتر ورود یافته‌ایم.
وی با بیان اینکه برای تولید باکیفیت و قیمت مناسب مواد اولیه عوامل مختلفی دخیل هستند، عنوان کرد: ما در صنایع مختلف مادر و پایه سرمایه‌گذاری زیادی انجام نداده‌ایم، به عنوان نمونه تولید کورکومین (ماده موثر زردچوبه با خلوص بالا) وابسته به یک سری مواد اولیه و تجهیزات وارداتی است و هنوز نتوانسته‌ایم در حوزه ساخت ماشین‌آلات صنایع غذایی، تولید ورق‌های فلزی و... سرمایه‌گذاری کنیم. به همین ترتیب در حوزه حلال‌های باکیفیتی که بتوانند راندمان کار را افزایش دهند نیز اقدامی نکرده‌ایم و حلال‌هایی که در داخل کشور تولید می‌شوند، راندمان، شرایط و کیفیت حلال‌های وارداتی را ندارند که باعث کاهش راندمان در استخراج و در نتیجه افزایش قیمت مواد اولیه تولیدی می‌شود. به طور کلی قدرت اقتصادی، شرایط تحریم، نقش بازرگانان در انتخاب کالاهای وارداتی، در نظر گرفتن توان و قدرت خرید مردم و پایین بودن ارزش پول ما در این امر دخالت دارند.
رئیس پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی در پاسخ به اینکه آیا رویکرد ساختارهای مدیریتی نسبت به مراکز پژوهشی یک رویکرد حمایتگرانه است، گفت: در دهه اخیر با طرح این مطلب که اقتصاد کشور باید مبتنی بر دانش‌بنیان باشد، مشوق‌های حمایتی خوبی در این حوزه از سوی حاکمیت انجام و موجب شده سطح ما در حوزه‌های مختلف نسبت به قبل رشد داشته باشد، اما واقعیت این است که فاصله زیادی با وضعیت مطلوب داریم، زیرا سال‌ها به این حوزه‌ها توجهی نشده و در حالیکه دنیا مسیر رشد در این حوزه را طی می‌کرده، ما عملاً متوقف بوده‌ایم. به عنوان نمونه در حوزه مواد اولیه، به این دلیل که دانش فنی تولید بسیاری از مواد را در داخل کشور نداریم، صنعت آن هم شکل نگرفته است. زیرساخت‌های تولید دانش‌بنیان اعم از قوانین، مجوزها و سرمایه‌گذاری از مواردی است که باید تکمیل شود تا به معنای واقعی اقتصاد دانش‌بنیان داشته باشیم.
حسینی با اشاره به شعار روز جهانی غذای امسال، یعنی «آب، زندگی است. آب، غذا است»، اضافه کرد: از آنجا که آب، سرمایه اصلی و برگشت‌ناپذیر محسوب می‌شود، در بسیاری از کشورهای توسعه‌نیافته مانند کشور ما که صادرات محصولات خام به دیگر کشورها انجام می‌شود، درصد بالایی از صادرات آب از طریق محصولات کشاورزی همچون هندوانه، گوجه‌فرنگی، سبزیجات و... صورت می‌گیرد و در واقع در خام‌فروشی که به دلیل نبود دانش فنی و عدم توسعه فناوری‌های مرتبط با فرآوری مواد خام است، صادرات آب صورت می‌گیرد.
اهمیت کار بر روی حوزه مواد اولیه برای تحکیم حاکمیت غذایی
وی ادامه داد: حوزه مواد اولیه جدا از نیاز داخلی، برای تحکیم حاکمیت غذایی و کاهش وابستگی غذایی به خارج از کشور حائز اهمیت است. ما در حوزه کشاورزی پتاسیل‌هایی بومی غنی داریم که برای تولید مواد اولیه مختلف می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند و بهتر است که با تولید مواد اولیه گوناگون، برای اصلاح الگوی تولید و بهره‌وری آن قدم برداشت و به سمت مواد اولیه‌ای که ارزش افزوده بیشتری دارند، برویم تا از بعد اقتصادی سودمند باشد. این کار همچنین از جهت تأمین و بهره‌وری آب نیز دارای اهمیت است.
رئیس پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی با بیان اینکه ما اولویت اصلی صنایع تبدیلی غذایی کشور را تولید مواد اولیه می‌دانیم، افزود: از سال ۱۳۸۷ در قالب دو شبکه، برنامه علمی تمرکز بر تولید دانش فنی مرتبط با مواد اولیه را در این پژوهشکده آغاز کرده‌ایم و در همین راستا بر فناوری تولید رنگ‌های طبیعی خوراکی، فناوری تولید طعم‌دهنده‌های خوراکی، بهبوددهنده‌های صنایع آردی و صنایع پخت، تولید پایدارکننده‌ها و اصلاح نشاسته‌ها تمرکز داریم.
حسینی در خصوص علل انتخاب کار بر حوزه مواد اولیه، بیان کرد: این انتخاب حاصل یک بررسی میدانی است. گستردگی بازار مصرف یکی از ملاک‌های کلیدی بوده است، به این معنا که مواد اولیه در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند و نیاز صنعت هستند. همچنین سلامت‌محور بودن محصولات نیز حائز اهمیت است، برای نمونه در حوزه افزودنی‌ها تلاش کرده‌ایم که تا حد امکان افزودنی‌های طبیعی را جایگزین افزودنی‌های سنتزی کنیم.
وی اضافه کرد: همچنین در دسترس بودن مواد اولیه نیز از دیگر ملاک‌های ما بوده است، علاوه بر آن زیرساخت‌های خودمان در جهاددانشگاهی را نیز مدنظر قرار داده‌ایم، زیرا در تولید برخی مواد اولیه فیلترهای خاصی مورد نیاز است که در داخل کشور نداریم و به همین دلیل نمی‌توانستیم در آن حوزه‌ها ورود یابیم، زیرا تولید و سرمایه‌گذاری در آنها بسیار گران‌قیمت تمام می‌شد و قابل رقابت با محصولات دیگر نبود.
رئیس پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاددانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: با توجه به سودآور بودن سرمایه‌گذاری در تولید دانش فنی، در صورتی که سرمایه‌گذاری توسط حاکمیت یا بخش خصوصی انجام شود، باعث تکمیل چرخه تجاری‌سازی و ورود این محصولات به بازار در آینده می‌شود که به رفع بخش عمده‌ای از نیازهای کشور در این حوزه منجر می‌گردد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی جهاددانشگاهی خراسان رضوی مواد اولیه دانش بنیان خام فروشی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری استانی علمی و آموزشی استانی ورزشی استانی سیاسی منطقه مازندران استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری حوزه مواد اولیه تولید مواد اولیه سرمایه گذاری دانش بنیان افزودنی ها صنعت غذا دانش فنی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۰۵۰۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گلایه از وضعیت شتاب‌دهی در حوزه زیست فناوری/اخذمجوزها محصول را منقضی می‌کند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، امروزه از میکروب‌ها در صنایع غذایی، دارویی و تولید انواع واکسن و صنعت معدن، مکمل‌های دام طیور و آبزیان استفاده می‌شود.
یکی از شتاب‌دهنده‌های تخصصی حوزه زیست فناوری غذایی، میکروبی و پروبیوتیک ایران توسعه استفاده از میکروارگانیسم‌ها در صنایع مختلف را جزء اهداف اصلی خود قرار داده و با شناسایی و حمایت از طرح‌های این حوزه، گام‌های اساسی برای رشد این صنعت برداشته است.
مهدی پورشاکر میبدی، دانشجوی دکترای زیست فناوری میکروبی و مدیرعامل این شتاب‌دهنده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: این شتاب‌دهنده فعالیت خود را سال ۱۳۹۷ آغاز و مجوز شتاب‌دهی را نیز سال ۱۳۹۸ از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری دریافت کرده است.
وی افزود: در ابتدای تأسیس این مجموعه، اعضای هیئت مدیره به این نتیجه رسیدند که اکوسیستم زیست فناوری کشور به خصوص حوزه صنایع غذایی، بیوتکنولوژی و پروبیوتیک‌ها، جای رشد و پیشرفت بسیار خوبی دارد و می‌تواند گردش اقتصادی خیلی بالایی برای کشور به همراه بیاورد.
به گفته پورشاکر، از اين‌رو پلتفرمی پیرامون تک ژن زیست و غذا‌های فراسودمند طراحی کردیم و براساس روابطی که با انجمن پروبیوتیک داشتیم و زیرساخت‌های صنعتی، علمی و آزمایشگاهی که وجود داشت، سعی کردیم خدمتی به افراد علاقمند این حوزه ارائه دهیم.
وی افزود: ما برای راه‌اندازی این شتاب‌دهنده مدل‌های مختلف دنیا را بررسی کردیم و در نهایت به صورت استارتاپ استودیو_که کارخانه استارت‌آپ یا استودیوی سرمایه‌گذاری نیز شناخته می‌شود_فعالیت را آغاز کردیم و به سراغ دانشگاه‌ها، مراکز عملی و انجمن‌های مختلف رفتیم.
وی گفت: خودمان به تیم‌ها ایده دادیم و از آنها حمایت کردیم تا به محصول برسند.
پورشاکر خاطرنشان کرد: در دوره نخست با ۶ تیم فعالیت را آغاز کردیم؛ خروجی این کار ایجاد ۶ تیم، ۳ محصول و ۲ شرکت بود.
مدیر این شتاب‌دهنده با بیان اینکه موفقیت این دوره الگویی برای تیم‌های بعدی شد و نقشه راه موفقی را برای ما ایجاد کرد، گفت: در دوره دوم با ۱۸ تیم فعالیت‌مان را آغاز کردیم که تقریباً اواخر سال۱۴۰۱ فعالیت این دوره به اتمام رسید. در این دوره نیز برای ۱۰ تیم جذب سرمایه‌گذاری انجام شد. ۷ الی ۸ تیم نیز در حال مذاکره با سرمایه‌گذاران هستند.
وی ادامه داد: دوره سوم را نیز با حمایت از ۲۵ تیم آغاز کرده‌ایم. این تیم‌ها نیز اکنون در حال گذراندن دوره شتابدهی‌شان‌اند.
وی به نحوه حمایت این شتاب‌دهنده از شرکت‌ها و تیم‌ها پرداخت و در این خصوص گفت: شتاب‌دهنده دو نوع خدمت ارائه می‌کند. یک سری از خدمات نقدی یا مالی و خدمات دیگر غیر نقدی هستند. ما بر اساس نوع طرح، نوع همکاری و میزان مشارکت تیم‌ها و میزان هزینه‌ها، این تیم‌ها را حمایت می‌کنیم.
طولانی بودن فرایند اخذ مجوزها منجر به شکست محصولات می‌شود
پورشاکر به پاره‌ای از مشکلات این شتاب‌دهنده برای اجرای طرح‌ها اشاره کرد و افزود: در حال حاضر بحث رگولویشن (قانون‌گذاری بر فرآیندی) یکی از بزرگترین مشکلات و معضلاتی است که اغلب شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه زیست فناوری با آن مواجه‌اند.
وی با بیان اینکه این قانون وجود دارد ولی وقتی محصولی توسعه پیدا می‌کند، برای ورود به بازار عمری دارد، گفت: تا زمانی که جامعه تشنه آن محصول است باید وارد بازار شود. اگر محصول تولیدی وارد بازار شود، صاحب فناوری برنده می‌شود و هزینه‌هایی که صرف آن محصول کرده است به نتیجه می‌رسد.
وی گفت: اما اگر از مدت زمان ارائه آن محصول بگذرد، شرکت تولید‌کننده هر هزینه‌ای که صرف کرده است، سوخت می‌شود.
مدیرعامل این شتاب‌دهنده ادامه داد: متأسفانه گاهی آنقدر این فرایند‌ها زمان بر است که محصول پس از اخذ مجوز دیگر در بازار خریداری ندارد. به عنوان مثال ما محصولی را برای تقویت و مقاومت دربرابر بیماری کرونا توسعه دادیم، محصولی که بسیار مؤثر بود و نتایج کارآزمایی این ادعا را اثبات کرده اند، اما فرایند اخذ مجوز آن به قدری طولانی شد که دیگر کرونایی نبود. عملاً هزینه‌هایی که ما صرف این پروژه کردیم هدر رفت.
وی یادآورشد: ما ایده‌های بزرگ دانش بنیان و نوآوری‌های زیادی راه‌اندازی کردیم تا محصولات بومی‌سازی و به بازار عرضه شوند. برخی از محصولات نیز برای نخستین بار توسط پژوهشگران این مجموعه طراحی و تولید شده اند.
وی گفت: برای اینکه رو به استفاده از این محصولات بیاوریم باید دو نکته رعایت شود. یک، باید فرهنگ‌سازی شود. دوم، باید ریسک‌هایی که احتمالاً برای مصرف‌کننده به وجود می‌آید را پوشش دهیم. این دو کار از جمله کار‌هایی است که از دست شرکت‌های کوچک و حتی شرکت‌های بزرگ بر نمی‌آید و نمی‌توانند فرهنگ‌سازی کنند که مردم پروبیوتیک مصرف کنند.
اقتصاد دریا در ایران مغفول باقی مانده است
وی اظهار کرد: یکی از شاخص‌ترین محصولات این مجموعه در ارتباط با واکسن‌های حوزه آبزیان است. ایران یکی از بزرگترین کشورهای تولید‌کننده محصولات آبزی پروری؛ ماهیان گرم آبی و سردآبی است، اما متأسفانه اقتصاد دریا که یکی از بزرگترین اقتصاد‌های دنیاست در کشور مغفول مانده است.
وی اضافه کرد: ما خیلی خوب می‌توانیم روی این مسئله خودی نشان بدهیم. زمانی که تجربه کشورهای مشابه دنیا را بررسی می‌کنیم، نروژ یکی از بزرگترین کشورها در این حوزه است و صد در صد به پیشگیری رو آورده است و با استفاده از طراحی و واکسیناسیون ماهی‌ها در اقلام مختلف، رنج بیماری را کاهش داده که این امر منجر به افزایش تولید و کاهش قیمت تمام شده و ارتقای سطح سلامت مصرف‌کنندگانش شده است.
به گفته وی، از سوی دیگر آنتی بیوتیک داخل بدن موجود رسوب می‌کند و مصرف‌کنندگان با مصرف گوشت آن آنتی بیوتیک را دریافت می‌کنند و زمینه خطر مقاوم‌سازی به آنتی بیوتیک در آنها از بین می‌رود.
وی در پایان گفت: حال من شرکت دانش‌بنیان، استارت‌آپ و شتاب‌دهنده این واکسن را طراحی کرده‌ام. از نظر عملی نیز مجوز آن را گرفته‌ام، اما نمی‌توانم فرهنگ‌سازی کنم، زیرا در همه دنیا کار فرهنگ‌سازی برعهده دولت است. دولت‌ها با روش‌های مختلف آموزشی و وضع قوانین استفاده از این محصولات را فرهنگ‌سازی می‌کنند. دولت ایران نیز باید به این مسئله ورود پیدا کند.
انتهای پیام/
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»